25. Yılında… Abhazya savaşı, Rusya faktörü ve Sergey Baburin’in rolü… Yıllar akıp gitti, daha dünmüş gibi hatırladığımız Abhazya-Gürcistan savaşı olup biteli çeyrek yüzyıl geçti. 14 Ağustos 1992’de Gürcistan’ın işgal ve ilhak amaçlı saldırısıyla başlayan savaş, 30 Eylül 1993’de Abhazya’nın zaferiyle sonuçlanmıştı. Savaştan sonra iki ülke ilişkilerinin geleceği üzerine yürütülen müzakereler sonuçsuz kalmış, Gürcistan’ın yeni saldırı girişimleri boşa çıkarılmış ve Abhazya 1999’da bağımsızlığını ilan etmişti. 2008’de Rusya’nın (ve akabinde başka ülkelerin) bağımsızlığı tanımasıyla bugünlere gelindi…

8 Eylül-8 Ekim (2013) tarihleri arasında, Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz’ün de yer aldığı kalabalık bir heyetle Abhazya’daydık. Zafer ve özgürlük günü kutlamalarına katıldık, devlet yetkilileriyle ve sivil toplum temsilcileriyle görüştük, dostlarla kucaklaştık, gezdik, gördük, gözledik.

Bize dair ne varsa bir satırda söylenmiştir: Biz halkız, yeniden doğarız ölümlerde... Nartların çocuklarıyız biz; savaşlarda-sürgünlerde ölsek, kırılsak, savrulsak da... köklerimize tutunup yeniden ve yeniden boy atarız. Kafdağının anka’larıyız biz; kor ateşlerde yansak kül olsak da... ruhumuza tutunup yeniden ve yeniden kanat çırparız. Evet, biz halkız ve yeniden doğarız ölümlerde...

Abhazya savaşında şehit olan iki genç müzisyen arkadaşın ve onları yıllardır unutmayan dostlarının öyküsü...

30 Eylül (1993), Abhazya’nın zafer ve özgürlük günüdür; Abhazya’da ve Kafkasya’da kazandığımız gün... 30 Eylül zaferi yurtseverliğin, dostluğun, kardeşliğin, vefanın ve fedakarlığın destanıdır. Bu zafer tüm Kuzey Kafkasyalı’ların, anavatan ve diyasporanın ortak zaferidir.

‘93 Ruhu, Abhazya’yı zafere ve özgürlüğe taşıyan birlik ve dayanışma ruhudur. Başta Adigeler olmak üzere tüm Kuzey Kafkas halklarını Abhazya’yı korumak için seferber eden, diyasporayı ayağa kaldıran, Abhazya halkıyla birlikte mücadele ettiren, şavaştıran şey, işte bu birlik ruhudur. 30 Eylül (1993) zaferi birlikteliğin, birlik olmanın zaferidir. Hepimizin zaferi...

Sohum’un ortasında bir park, parkın ortasında bir anıt, anıtın üstünde yüzlerce ad…. Her yıl, 27 Eylül sabahının alacasında üç insan, bir gün önce gelip yerleştikleri Ritsa Oteli’nden çıkıp usulca bu parka yürür. Sabahın esintisi ve kuşların güne merhaba diyen cıvıltısı eşlik eder onlara. Ellerinde karanfil, keman-viola-flüt, yüzlerinde hüzün-özlem-sevgi… Özenle saf tutarlar anıtın başında. Sessiz bir saygı duruşuyla başlar seremoni. Karanfiller bırakılır kaidenin üzerine. Zaman durur bir an, rüzgar susar, kuşlar kanat çırpmaz olur.

30 Eylül, Abhazya’nın ve tüm Kuzey Kafkasya’nın zafer günü. Abhazya halkı, kardeş Kafkas halklarının desteğiyle Gürcistan’a karşı verdiği özgürlük savaşını 30 Eylül 1993’de kazandı. 18 yıl önceki zaferla Abhazya, bağımsız bir ülke olarak tarih sahnesinde yerini aldı. Kafkas halkları tarih boyunca nice savaşlar gördü, nice acılar çekti. Her savaşta destanlar yazıldı, büyük kahramanlıklar gösterildi. Yüzyıllardır ilk kez -evet ilk kez- kazanan taraf olduk. Yüzyıllardır ilk kez -evet ilk kez- kazandıran liderlere, kazandıran kahramanlara sahip olduk.

Abhazya halkı, Gürcistan kuvvetlerinin 14 Ağustos 1992’deki işgal amaçlı saldırısına karşı karşı verdiği özgürlük savaşını 30 Eylül 1993’de kazandı. 16 yıl önce kazanılan zaferla Abhazya, bugün Rusya, Nikaragua ve Venezuella’nın tanıdığı bağımsız bir ülke olarak tarih sahnesinde yerini aldı. Abhazya halkının Kardeş Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerinden, diyasporadan ve dünyanın pekçok ülkesinden gelen gönüllülerin desteği ile kazandığı bu zafer dünyada özgürlük, barış ve adalete inanan, bu uğurda mücadele eden tüm insanlara umut, güç ve cesaret verdi…

14 Aralık 1992 tarihi, Abhazya-Gürcistan savaşının en trajik günüdür. 14 Aralık 1992, Gürcistan işgal kuvvetlerinin kuşatma altında tuttuğu Tkvarchal’dan 35’i çocuk, 8’i hamile kadın olmak üzere toplam 82 sivili taşıyan insani yardım helikopterinin Lata’da vurulduğu gündür. 14 Aralık 1992, helikopterdeki tüm insanların yanarak öldüğü gündür. 14 Aralık 1992, masum çocukların, çaresiz kadınların, yaşlıların, hastaların Gürcistan ateşinde yandığı gündür. Daha dün gibi hatırlıyorum, Abhazya, kuşatma altındaki Tkvarchal’da soğuktan, hastalıktan ve açlıktan ölümle karşı karşıya olan sivilleri tahliye için Gürcistan ile geçici ateskes anlaşması yapmış, bu anlaşma kapsamında ilk grubun Gudauta’ya getirilmesi için Ruslardan sağlanan helikopter Tkvarchal’a gönderilmişti.

Savaşı hatırladık, özgürlüğü tattık, bağımsızlığı kutladık… ABHAZYA İÇİN ‘TEK YÜREK’ OLDUK. Abhazya’nın 30 Eylül 1993’de Gürcistan’a karşı kazandığı büyük zaferin 15. yılı kutlamaları, Abhazya’nın bagımsızlığının tanınması süreci ile birleşerek muhteşem bir bayrama dönüştü. Bu bayrama, Abhazya’nın Dostları ile Kafkas Dernekleri Federasyonu’nun ortak organizasyonu ile katıldık. Abhazya için tek yürek olduk; Savaşı hatırladık, kahramanlarımızı andık, özgürlüğü tattık, bağımsızlığı kutladık ve geleceği birlikte kurmak için umudumuzu yükselttik. Katılan herkesi kutluyorum. … Abhazya’nın gururuna, onuruna ve sevincine ortak olmak üzere Abhazya’nın Dostları ve Kafkas Dernekleri Federasyonu’ nun organize ettiği ilk grup 24 Eylül’de, ikinci grup 26 Eylül’de, üçüncü grup ise 29 Eylül’de Abhazya’ya ulaştı.

Abhazya, 14 Ağustos 1992 ile 30 Eylül 1993 tarihleri arasında, Gürcistan’ın saldırısı ve işgal girişine karşı ulusal kurtuluş savaşı verdi. (250 bin nüfuslu) Abhazya inanç, cesaret, kararlılık ve üstün beceri örneği göstererek (4,5 milyon nüfuslu) Gürcistan’a karşı net bir zafer kazandı. Abhazya’ya bağımsızlık kazandıran bu zafer haksızlığa ve zorbalığa karşı verilen onurlu mücadelenin en parlak örneklerinden biri olarak insanlık tarihine geçti. Bu zafer, dünyada özgürlük, barış ve adalete inanan ve bu uğurda mücadele veren tüm insanlara umut, güç ve cesaret verdi.

Özgürlüğü hatırlamak… Bugün 14 Ağustos. Abhazya’da savaşın başladığı gün… Başkent Sohum’un güney girişi olan Red Brigde-Kızıl Köprü’de başlamıştı çatışma. 15 yıl sonra bugün, Moskovalı gençlerin oluşturduğu Aidgılara grubu Rusya sınır kapısından (Pso) Sohum’a Kızıl Köprüye yürüdü, Abhazyalı gençlerin oluşturduğu diğer grup ise Gürcistan sınır kapısından (İngur) aynı noktaya yürüdü. Her iki koldan yapılan yürüyüşe “Geçmişten günümüze özgürlüğü hatırlamak” adı verildi. Gençler Kızıl Köprü’ye geldiğinde Abhazya Devlet Başkanı Sergey Bagapş başta olmak üzere çok sayıda insan da “özgürlüğü hatırlamak” üzere oradaydı…